Με τον όρο δυσκοιλιότητα αναφερόμαστε σε συχνότητα κενώσεων μικρότερη των 3 εντός μίας εβδομάδας. Χαρακτηρίζεται επίσης από σκληρά κόπρανα, μικρή ποσότητα κοπράνων και δυσκολία κατά την προσπάθεια για κένωση.
Η δυσκοιλιότητα αποτελεί μία κοινή κατάσταση, που παρουσιάζεται σε πολλούς ανθρώπους, ωστόσο η χρόνια δυσκοιλιότητα μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα, τόσο στην υγεία του ατόμου, όσο και στην καθημερινότητά του. Παράλληλα, η χρόνια δυσκοιλιότητα μπορεί να οδηγήσει σε πίεση και υπερβολική προσπάθεια για αφόδευση, με αποτέλεσμα την εμφάνιση αιμορροΐδων.
Ποια είναι τα αίτια που την προκαλούν
Η δυσκοιλιότητα συμβαίνει όταν τα κόπρανα μετακινούνται με αργούς ρυθμούς κατά μήκος του εντέρου ή δεν απομακρύνονται πλήρως κατά την αφόδευση, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ξηρών και σκληρών κοπράνων. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε δυσκοιλιότητα:
- Διατροφή πτωχή σε φυτικές ίνες
- Νόσος ή διαταραχή του πεπτικού συστήματος (π.χ. Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου)
- Έλλειψη φυσικής δραστηριότητας/άσκησης
- Ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων
- Ανεπαρκής ενυδάτωση
- Αναβολή της αφόδευσης
- Αλλαγή περιβάλλοντος
Επιπλέον, παράγοντες κινδύνου αποτελούν το άγχος, η κατάθλιψη και καταστάσεις όπως η παχυσαρκία ή η κύηση.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί
Η φαρμακευτική αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας θα πρέπει πάντοτε να γίνεται κατόπιν υπόδειξης του γαστρεντερολόγου, καθώς ενδέχεται η λήψη ορισμένων σκευασμάτων να επιδεινώσει τα συμπτώματά της.
Το βασικότερο μέτρο αντιμετώπισης της δυσκοιλιότητας αποτελεί η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών. Η δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες (συστήνεται η πρόσληψη 20-30 γρ. ημερησίως) και σε τροφές που διεγείρουν την κινητικότητα του εντέρου είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική. Πιο συγκεκριμένα, μπορεί να περιλαμβάνει:
- Φρούτα, όπως δαμάσκηνα ή ακτινίδια και ο χυμός τους
- Λαχανικά, όπως σπανάκι, γλυκοπατάτα, μπρόκολο, μαρούλι, λάχανο, σέλινο, παντζάρια και άλλα
- Ξηροί καρποί
- Κεφίρ, το οποίο διαθέτει προβιοτική δράση
Για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας είναι επίσης αποτελεσματικά:
- Η αύξηση φυσικής δραστηριότητας/άσκησης.
- Η επαρκής ενυδάτωση με νερό και υγρά.
- Η κατανάλωση ροφήματος με καφεΐνη το πρωί, όχι όμως περισσότερες φορές εντός της ημέρας, γιατί ενδέχεται να προκαλέσει επιδείνωση της δυσκοιλιότητας ή κολίτιδα.
Πότε πρέπει να απευθυνθώ στον γαστρεντερολόγο
Σε ορισμένες περιπτώσεις, υπάρχουν σημεία και συμπτώματα που συνοδεύουν την παρουσία δυσκοιλιότητας, τα οποία είναι ενδεικτικά κινδύνου και απαιτείται διερεύνηση με κολονοσκόπηση:
- Απότομη και ανεξήγητη απώλεια βάρους
- Αίμα στα κόπρανα
- Άλγος της περιοχής του πρωκτού κατά την αφόδευση
- Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου
- Ευρήματα στην κλινική εξέταση
- Ευρήματα σε αιματολογικό/βιοχημικό έλεγχο
Σε περίπτωση που παρατηρηθούν τα ανωτέρω συμπτώματα ή η δυσκοιλιότητα είναι έντονα επώδυνη και έχει μεγάλη διάρκεια, απευθυνθείτε στον γαστρεντερολόγο. Ενδέχεται να συσταθεί η διενέργεια κολονοσκόπησης ή η θεραπευτική αντιμετώπιση με τη χρήση καθαρτικών ή κλύσματος.